heyelan sırasında yapılması gerekenler, heyelan anında ne yapılmalı, açık alanda heyelan önlemleri, kapalı alanda heyelan güvenliği, heyelan korunma yolları, heyelan tehlikesi durumda yapılacaklar. Konular hakkında bilgileri bu yazımızda bulabilirsiniz.
Heyelan Sırasında Açık ve Kapalı Alanlarda Neler Yapılması Gerekir?
Heyelan, yamaçlardaki toprak ve kaya parçalarının yer çekimi etkisiyle aşağıya doğru kaymasıyla oluşan doğal bir afettir. Genellikle aşırı yağışlar, erozyon, depremler, veya insan müdahaleleri sonucunda meydana gelir. Heyelan, özellikle dağlık ve engebeli bölgelerde yaşayan insanlar için ciddi bir tehdit oluşturur. Bu yazıda, heyelan sırasında hem açık hem de kapalı alanlarda yapılması gereken doğru adımlar ele alınacaktır. Heyelan sırasında alacağınız tedbirler, hayatınızı kurtarabilir ve maddi zararların en aza indirilmesine yardımcı olabilir.
1. Heyelan Öncesi Alınması Gereken Önlemler
Heyelan sırasında doğru adımlar atmak, heyelan öncesi hazırlıklarla başlar. Aşağıdaki adımlar, heyelan riskine karşı hazırlıklı olmanızı sağlar:
- Riskli Bölgeleri Tanıyın: Yaşadığınız bölgenin heyelan riski taşıyıp taşımadığını öğrenin. Bu bilgiyi yerel belediyelerden veya afet yönetim birimlerinden alabilirsiniz.
- Eğimli Arazilere Dikkat Edin: Eğer eğimli bir arazide yaşıyorsanız, toprağın suya doyması durumunda kayma riski olabilir. Bu nedenle, toprak erozyonunu önleyici tedbirler alınmalı.
- Yağışları Takip Edin: Aşırı yağış, toprak doygunluğunu artırarak heyelan riskini tetikleyebilir. Meteorolojik uyarılara dikkat edin ve bu uyarılar doğrultusunda hareket edin.
- Erken Uyarı Sistemleri: Bazı bölgelerde, heyelan riskine karşı erken uyarı sistemleri bulunmaktadır. Bu sistemler, toprağın hareketini algılayarak heyelan tehlikesine karşı insanları uyarır.
2. Açık Alanlarda Heyelan Sırasında Yapılması Gerekenler
Heyelan anında açık bir alanda bulunuyorsanız, hemen harekete geçmeniz gerekir. Toprak hareketleri aniden başlayabileceğinden hızlı karar vermek ve doğru adımları atmak hayati önem taşır.
- Tehlikeli Alanlardan Uzaklaşın: Heyelanın başladığını fark ettiğiniz anda, mümkün olan en kısa sürede kayma riskinin olduğu yamaçlardan uzaklaşın. Toprağın kaydığı alandan çıkmak için eğimli bölgelerden aşağıya doğru değil, yanlara doğru kaçın.
- Ağır Yüklerden Uzak Durun: Heyelan sırasında ağaçlar, kayalar veya büyük nesneler de yer değiştirebilir. Bu nedenle, üzerinize devrilme riski taşıyan büyük cisimlerden uzak durun.
- Yüksek Alanlara Çıkın: Heyelan anında daha yüksek bir konuma çıkmak, toprağın kaydığı alanlardan uzaklaşmanıza yardımcı olabilir. Mümkünse daha sağlam ve yüksekte olan zeminlere yönelin.
- Çok Hızlı Hareket Edin: Heyelan sırasında toprak büyük bir hızla kayar. Bu nedenle, koşarak veya hızlıca yürüyerek riskli alanlardan çıkmaya çalışın.
- Gözlem Yapın: Etrafta toprak kayması belirtileri olup olmadığını gözlemleyin. Eğer toprağın hareket etmeye başladığını fark ederseniz, hemen uzaklaşın ve güvende olduğunuzdan emin olun.
3. Kapalı Alanlarda Heyelan Sırasında Yapılması Gerekenler
Kapalı alanlarda heyelan sırasında yapılacaklar, bina içinde olduğunuz yere ve binanın yapısına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Yine de genel olarak uygulayabileceğiniz bazı temel adımlar şunlardır:
- Bina Güvenliğini Gözden Geçirin: Eğer eviniz heyelan riski taşıyan bir bölgedeyse, evinizin temelini ve yapısal sağlamlığını kontrol ettirin. Toprak kaymaları sırasında bina çökme riski taşır, bu nedenle evinizin bu duruma dayanıklı olduğundan emin olun.
- Pencerelerden Uzak Durun: Heyelan sırasında camlar kırılabilir ve içeriye toprak veya enkaz girebilir. Bu yüzden pencerelerden uzak durun ve mümkünse bina içinde daha korunaklı alanlara geçin.
- Alt Katlardan Kaçının: Eviniz çok katlıysa, zemin veya bodrum katları daha riskli olabilir. Toprak kayması sırasında bu katlarda sıkışma riski yüksektir. Üst katlara çıkmak, güvende olmanıza yardımcı olabilir.
- Güvenli Bir Yere Sığınmak: Bina içindeyken en güvenli yer, sağlam iç duvarların olduğu, penceresiz odalar olabilir. Banyo veya küçük depolar, toprak kaymasından etkilenmemek için güvenli sığınaklar olabilir.
- Elektrik ve Gaz Hatlarını Kontrol Edin: Heyelan sırasında bina içindeki elektrik veya gaz hatları zarar görebilir. Bu yüzden bu hatlardan kaynaklanabilecek tehlikeleri önlemek için elektrik ve gaz hatlarını kapatın.
4. Heyelan Sonrasında Yapılması Gerekenler
Heyelan sonrasında güvenliğinizden emin olduktan sonra, yapmanız gereken bazı adımlar vardır. Bu adımlar hem kendinizi hem de çevrenizdeki insanları korumanıza yardımcı olabilir.
- Yetkililerle İletişime Geçin: Heyelan sonrası oluşan hasar ve can kaybı riskini azaltmak için yetkililere bilgi verin. Bu durum, kurtarma çalışmalarının başlaması için önemlidir.
- Yeniden Heyelan Riski: Heyelan bölgesinde artçı kaymalar meydana gelebilir. Bu nedenle, tehlikeli bölgeden uzak durun ve tekrar heyelan olma ihtimaline karşı dikkatli olun.
- Evinizi Kontrol Edin: Eviniz toprak kayması nedeniyle zarar görmüş olabilir. Bu nedenle, yapısal hasarlar olup olmadığını kontrol edin ve gerekiyorsa yetkililerden yardım isteyin.
- Yardım Talepleri: Komşularınız veya çevrenizde yardıma ihtiyacı olan insanlar olup olmadığını kontrol edin. İhtiyacı olanlara yardım etmek, toplumsal dayanışmayı güçlendirecektir.
- Afet Planı: Gelecekte olası heyelanlara karşı hazırlıklı olmak için bir afet planı hazırlayın. Bu plan, aile bireylerinin ve sizin daha güvende olmanızı sağlayacaktır.
Sonuç
Heyelan sırasında ve sonrasında doğru adımlar atmak, hayat kurtarıcı olabilir. Açık alanlarda heyelan sırasında hızla güvenli bir yere geçmek, kapalı alanlarda ise yapısal güvenliği olan bölgelere sığınmak hayati önemdedir. Heyelan öncesi alınan tedbirler, riskin minimize edilmesine yardımcı olurken, sonrasında yapılacaklar hem maddi hem de manevi kayıpların önlenmesine katkıda bulunacaktır. Unutulmaması gereken en önemli nokta, heyelan riski taşıyan bölgelerde yaşayan insanların bu doğal afetlere karşı her zaman hazırlıklı olmasıdır.
0 Yorum